xoves, 24 de setembro de 2020

A randea

   18/12/1939. El Compostelano. 
   A randea é un atavío de madeira, composto d'un pau d'unhos cinco metros de largo, chamado veo, que xira enriba d'un forte chanteiro - de metro e medio d'alto - cuyo espigo se mete n-un furado d'o medio d'él.
   En cada punta d'o veo pónse unha ou dúas presoas.
   Dase o caso de os d'o veo, xa seña por descabalgar iste xa seña por discoidarse iles, can o chan, esnafrando algúns os fuciños, au pinchando os dentes, ou esnogando un brazo, ou quedando morto algún, coma sucedeu en Quende, non fai moitos anos.
   As caídas causan sempre gran ledicia os demáis d'a festa.
   Móvese a randea con soyo empuxala unha vez.
   En Labrada a randea soyo andaba o martes d'Antroido; pro dendes fai tres anos, inda que a teñen, non se celebra a festa, a cal iba tod'a a novez d'a parroquia e doutras, e n-ela tocaba sempre un gaiteiro, armándose a gran baila.
   N-a Regueira d'Estua e n'outras parroquias de Pastoriza, hay randea dendes d'o rente d'o San Xoan os primeiros días de Santiago, polo día e polas noites, os dias santos, e polas noites, os días de traballo".
                                                                                                          
                                                                                                                  Eduardo Lence Santar e Guitian.

Hijos del Ayuntamiento de Abadín...

   ... y su brillanyte matinée.
   22/07/1926.Diario de la Marina.
   "Esta joven y floreciente sociedad celebró su matinée en la terraza del café El Carmelo.
   Resultó todo lo que era de esperar; un éxito completo, una concurrencia donde predominaba el bello sexo. muchas damas y damitas encantadoras se deslizaban por el salón, muchos abadinenses vimos reunidos, donde las notas suaves de la orquesta las hacían sentir la nostalgia de su pueblo natal, la encantadora Villa de Gontán, con sus dos rios y su majestuoso puente.
   La comisión organizadora no tuvo ni un momento de descanso, muy atentos todos a cuanto de ellos se solicitaba. Formaban la comisión los señores Vicente Rico Otero, Luis Carracedo, Baudilio Díaz y Díaz, Bautista Alonso, Jesús Lis Seijo, Aparicio Portela, José Saavedra, Amadeo Fernández, Orencio Puente, Isaac Pardeiro y presidía la comisión el laborioso y culto señor Manuel Morado, a quien auxiliaban como secretario, el prestigioso joven señor Jesús Ferreiro Díaz.
   Entre los asistentes pudimos anotar los nombres de las señoras y señoritas siguientes: señoras Blasinda Feijoó de Leal, Catalina T. de Díaz, Carmen Paz de Rico, y las señoritas Amparo Braña, Ermita Dorado, Hortensia Anido, Carmen Carballeira, Hermínia Díaz, Modesta González, Irene García, María Luisa F. y Zayas y muchas otras que no recordamos en este momento, muy lindas y encantadoras todas.
   También tuvimos el gusto de estrechar la mano del presidente general, señor Manuel Leal Otero, y del secretario de la sociedasd, señor Victor Oreira Pardo, compañero inseparable del señor Leal, y de pronto nos vimos rodeados del señor Jesús C. Portela, ex-presidente de esta sociedad, y los señores socios José Díaz Pardiño, acompañado del señor Calixto Chao, tesorero de la sociedad, y el señor Antonio Fernández, Antonio Díaz Valle, Bernardo Pardeiro, Primitivo Pardeiro, Jesús Ínsua, Rosendo R. Oseira, Silvino C. Oseira, Florentino Vázquez, Domingo Leal, Jesús Valle Calaza, Nicanor Alonso, José Portela y otros muchos que no atinamos a recordar en este momento.
   Podemos decir en honor a la verdad que fué una gran fiesta, una tarde de alegría y expansión, donde no faltó ni un solo detalle de buen gusto, donde estaba reunido todo cuanto vale y significa. Bien por los de Abadín".

   28/02/1929. Ideal gallego : paladín de la cultura, defensor de la colonia gallega de Cuba y órgano oficial del Comité Representativo de Sociedades Gallegas de Instrucción.
 

   18/04/1964. La Voz de Galicia.
   Ayer hemos tenido carta de don Pablo R. Presno, distinguido escritor habanero. Como siempre, llega con noticias de nuestros paisanos en la capital de Cuba residentes, entre los cuales el señor Presno goza de alta y merecida estimación.
   De esa carta indicada, que tanto agradecemos, son los párrafos que van a continuación:

   "Tomó posesión la nueva directiva de Hijos del Ayuntamiento de Abadín.
    Los de Abadín, pertenecientes a la provincia de Lugo, también se honraron constituyendo la sociedad denominada <<Hijos del Ayuntamiento de Abadín>>, con finalidad de recreo y beneficencia.
   Los actos celebrados por dicha colectividad tuvieron el propósito de rememorar aquellos que tienen lugar en Abadín, consistentes entre otros, en romerias típicas, el ocho de setiembre de cada año, en honor a nuestra Señora.
   Es mucha la importancia que alcanza ese hermoso distrito, de la que se enorgullecen los socios de la citada colectividad, cuyos progresos son bien evidentes y por tanto no necesitamos enumerar.
   Entre los hijos de Abadín se destacó de Candia y Cabaneiro, quien fue sobre todo un gran benefactor de la parroquia de Candia en la que había nacido.
   Damos término a esta síntesis trayendo el recuerdo de dos cantares que fueron de gran popularidad:
   << Indo por Montouto arriba
   anoitecéume na serra
   rapaciñas de Labrada
   ¡abrime as portas, que neva!>>.

   << Adiós, feira de Gontán,
   feira de pasal-o tempo,
   onde se van a pasear
   tantas cabezas de vento>>.
   
   Recientemente se reunieron en el Centro Gallego los de Hijos del Ayuntamiento de Abadín, con motivo de la toma de posesión de la Directiva para 1964-66, que es la que sigue:
   Presidente: don José Rivas Eirosa; vicepresidente: don Segundo Seijo; secretario general: don Jesús Carballeira; vicesecretario general: doña María Carballás Feijo; tesorero: don Jesús García Rodriguez; vecetesorero: don Jorge Anido Franco; director: don José García Moure.
   Vocales fijos: don Vicente Rico González, don Francisco Díaz, don Aparício Portela, don Luis Vázquez, don Generoso Rico Paz, don Antonio Maseda, doña Dolores Villanueva, don Benito Sánchez, doña Consuelo Varela, doña Pilar Iglesias, doña Olga Díez.
   Vocales suplentes: don Antonio Rico Paz, don José García, don Francisco Quintela y don Francisco Galdo Calvo.
   Entre los que han presidido tan prestigiosa colectividad, figuran don Florentino Vázquez, don Antonio Rico Paz, don Jorge Anido, don Jesús García Rodriguez y don Julio Antelo Cancela.
   El actual presidente, don José Rivas Edrosa y sus colaboradores se interesan por el auge de la colectividad de modo tal, que en su mayoría fueron ratificados en sus respectivos cargos, a fin de que puedan continuar en su provechosa labor".