“Pescuda” realizada
por mandato do bispo don Álvaro de Isorna (1400-1415) sobre o señorío e
xurisdicción da freguesía de Labrada e sobre as luctuosas que pagaban
os veciños ó Cabido.
Este
he o tralado de huna pesquisa que foy enna flegesia de Laurada por
mandado de noso sennor obispo don Aluaro por la graça de Deus et da
santa Iglesia de Roma bispo de Mendonedo oydor enna audiençia / de noso
sennor el rey et por mandado do cabiidoo da iglesia de Mendonedo et por
Iohan das Figeyras coengo de Mendonedo et por Pedro Meendes rasoeyro et
por Gomes Peres do Castro notario sobre lo senorio / et juridiçon do
dito lugar de Laurada commo perteeçia ao dito sennor obispo ou ao dito
cabiidoo et outrosy en raçon das loytosas dos que se finaren enno dito
lugar caes et de caes persoas perteesçian / ao dito sennor obispo ou ao
dito cabiidoo et como se husara senpre estas cousas a qual pesquisa foy
sacada por nos notarios sobreditos enna flegesia de Laurada trese dias
de nouenbro anno Domini / mºccccii annos en estos testemoyos que se
siguen et Pedroo Ares de Janas premeyro testemoyo de Laurada jurado et
preguntado por o primeiro arraconllo en rason do sennorio et juridiçon
diso que o dito cabiidoo et / aministrador que por el andaua avia enno
dito lugar et Laurada os touros et os enprasos et os ousios et os forros
et os abantadiços et voses et preguntado por o segundo et terçeiro
arraconllos en raçon das / loytosas diso que as loytosas dos omes et
mulleres et orrfoos fillosdalgo desta fligesia de Laurada que eran do
bispo de Mendonedo quando con elle viuesen ou de qualquer outro sennor
quando con el viuesen / et as loytosas dos ommes et mulleres orrfoos
forreiros que eran da amestraçon et o bispo ou outro sennor con quen
elles viuesen que non avia loytosa enno forreiro sobredito et o cabiidoo
eso meesmo que non / avia loytosa ennos filosdalgos segundo dito he en
maneira que nehun non deuia mays que hua loytosa pero quando hun de
estes filosdalgo non viuesen con sennor algun que as loytosas delles que
eran do bispo / et a do forreiro do cabiidoo et que esto vira hussar
des quaraenta annos aaco et el esto daua por çerto et diso mays que
viindo o bispo pousar por pesoa a dita fligesia de Laurada hua ves enno
anno que lle deuia todo / homme forreiro que y morase de cada anno mea
teega de çeuada et hun carneiro et hua galinna et esto que o non avia
ennos forreiros que avia en Geestido nen Escourido.
Et Afonso Peres de Tinay morador en / Laurada segundo testemoya jurado
et preguntado por a dita rason do senorio diso como esta testemoya
sobredita et en rason das loytosas diso commo este testemoya sobredita
que eran as dos fidalgos do bipo quando con el viuesen et quando / con
el ou con outro sennor alguo no viuesen que eran do bispo de Mendonedo
et os dos forreiros da iglesia de Mendonedo et o bispo que no avia ennas
dos forreiros et auia ennas dos fidalgos et diso dos forreiros commo
diso esta / outra testemoya et que esto daua por çerto. Et Diego
Fernandes de Laurada iii testemoyo jurado et preguntado por o primeyro
arraconllo en rason do senorio et juridiçon que ha o bispo de Mendonedo
enna fligesia de Laurada ou o cabiidoo da iglesia de Mondonedo / diso
primeyramente que o cabiido que avia o terço da apresentaçon da iglesia
de Laurada et que husara senpre de trager enna dita fligesia moordomo
que husase por ella et este moordomo quando os hommes han contenda / dan
seys soldos et vira pagar aquelas cousas sobre que contenden et as
partes infianse sobre aquela contenda por auer(?) o juys da terra et o
juys da terra julga a fiadoria et o que fica condanado paga ao moordomo /
trinta soldos da moneda corrente da fiadoria et leua o juys tres soldos
por mandamento et o juys se os non pode liurar inbiaos ante o vigario
et ha mays o cabiidoo en esta fligesia as voses et os ousyos des et oyto
/ libras por ousyo et o abantadiço se o y ouuer direitamente. Iten diso
que o forreiro que deue cada anno ao cabiidoo media fanega de çeuada
pello çuramin dos bodos et hua galinna et quarenta et oyto soldos por
presentaçon / et deue a loytosa ao cabiidoo et deue o forreiro hua ves
enno anno se o bispo veer a pousar a esta fligesia ao bispo un carneiro
et trinta paes et hua galina et media fanega de seuada por o çuramin dos
/ bodos et esto diso que o non deuia o ferreiro que morase en Geestido
ou en Escourido nen ao cabiidoo nen ao bispo. Iten diso esta testemoya que o omme
fidalgo et muller filadalgo et o fijo fidalgo que deue / a loytosa a
aquel sennor con que viuer pero se fidalgo non viuer con nenguno deue a
loytosa ao bispo por senoria saluo os que moren en Geestido et en Escourido
et se algun seruiço demanda o cabiidoo / deue a ser julgado pello
bispo. Et diso mays que o amestrador do cabiidoo que fas a tales en
Geestido et o juys de Costas de Montes fayllo [...15] o vira senpre
husar de lta (cincuenta) annos aa/co et que o husara asy por o cabiidoo
en trinta annos et que oyra senpre que asy se husara et el que o auia
por çerto. Et diso mays que as mulleres dos fidalgos que pagauan as
loytosas se se finauan de/poysmente de seus maridos segundo que as
pagauan seus maridos et os orrfoos delles eso meesmo pero que os orrfoos
en quanto abian padre ainda que lles trousese(?) sua nana que non
deuian loytosa. Item diso / que o aministrador que avia y trinta soldos
por couto. Et esto daua por çerto. Iten Johan Valam morador en Laurada
quarta testemoya jurado et preguntado por lo primeiro arraconllo en
rason da juridiçon diso que o terreiro que era do amestrador /
preguntado por o segundo et terceiro arraconllo en rason das loytosas
diso que oyra deser que as do omme forreiro et muller et orrfoo forreiro
que era do cabidoo et a loytosa do omme et muller et orrfoo fidalgos
que era daquel sennor / con que viuian en maneira que o forreiro et o
fidalgo que non pagauan mays que hua loytosa cada hum. Et o senorio da
dita fligesia he do bispo et delo que non sabia mays. Iten Afonso Lopes
de Beestar morador en Laurada v testemoya jurado /et preguntado por o
primeiro arraconllo en raçon do senorio diso ue non sabia saluo que o
terreiro et o moordomo que andaua polo amestrador que leuaua o touro et o
enpraço et a fiadoria et as boses et ho abantadiço et / aquel que dese
fiador por ante o juys de costas de montes do bispo que llo avia de
rescebir o terreio et o que fose condenado que pagaria a fiadoria ao
moordomo que eran trinta soldos et o mandamento ao juys que eran tres
soldos et os / que o juys non liurase que os avia de lançar por ante o
bispo ou por ante seu vigario. Et o bispo hua ves enno anno qando veese
ao dito lugar de Laurada que lle deuia omme forreiro media teega de
çeuada et hun carneiro et trinta paes et huna galina. Et preguntado por
as loytosas diso que as loytosas dos ommes forreiros et mulleres et
orrfaos forreiros que eran do cabidoo et as loytosas dos hommes
fillosdalgo que eran do sennor con / que viuesen. Iten diso mays que o
omme et muller et orrfoo fidalgo non viuendo con nengun sennor que eran
as loytosas ben destes amos de que fosen ben de Mondonedo et en huns et
en outros que non avia en cada / hun mays que huna loytosa. Et esto que o
vira senpre husar de lta (cincuenta) annos aaco et que esto daua por
çerto. Iten Pedro de Bouças morador en Laurada vi testemoyo jurado et
preguntado diso commo Diego Fernandes. Iten preguntado por o segundo /
et terçeiro arraconllo en raçon das loytosas diso que os ommes forreiros
et mulleres et orrfoos que dauan as loytosas ao cabiidoo et non deuan
loytosa a outro sennor nenguno. Et as loytosas dos ommes / fidalgos et
mulleres et orrfoos fidalgos que eran do bispo quando con el viueren et
quando non que eran doutro sennor con que viuesen et estes filosdalgo
quando non viuesen con nengun sernnor diso que eran as / loytosas deles
do bispo de Mondonedo. Iten diso que d-Escourido nen de Geestido que non viran y loytosa leuar. Et delo que non sabia
mays. Et Johan Eanes de Geestido morador en Laurada vii testemoya jurado
et preguntado por / o senorio et loytosas diso segundo diso Pedro de
Bouças. Et Diego Gomes do Geedento morador en Laurada viii tetemoya
jurado et preguntado por o senorio et loytosas diso que o moordomo que
era do cabiidoo ha as loytosas / diso commo Diego Fernandes et diso que
non sabia dello mays. Et Pedro Garçia de Geadento viiii testemoya jurado
et preguntado por o senorio et juridiçon et loytosas diso que o
maordomo que era do cabiido que as lotosas dos / forreiros et das
forreiras que eran do cabidoo et que non deuian loytosa a outro sennor
alguno ainda que con el viuesen. Et que as loytosas dos fillosdalgo et
mulleres orrfoos fillosdalgo que eran do sennor / con quen viuesen et
que non deuian loytosa ao cabidoo et en rason de senorio et juridiçon
diso commo Pedro de Bouças et que esto daua por çerto. Et Afonso Nouo de
Tunga(?) x testemoya jurado et preguntado por / o senorio et juridiçon
diso como Afonso Lopes et diso en rason das loytosas dos filosdalgo que
as deuian ao sennor con quen viuesen et as dos forreiros ao cabiidoo et
delo que non sabia mays /. Iten Pedro Eanes Palmeiro xi testemoyo jurado
et preguntado por o sennorio et juridiçon diso como Diego Fernandes
preguntado por as loytosas diso commo Pedro Garçia do Geadento. Et
Afonso Martines de Geestido xii testemoyo jurado et preguntado por o
se/norio et juridiçon et loytosas diso que o moordomo que era do cabidoo
et que as loytosas dos ommes filosdalgo et mulleres et orrfoos
filosdalgo que eran do senor con quen viuan et tamben das mulleres / et
orrfoos fillosdalgo que morian depoys seus maridos que eran do sennor
con que viuia o marido et non deuia a outro nenguno loytosa et diso que
as loytosas dos forreiro et mulleres et orrfoos forreiros / que eran do
cabiidoo et non de outro sennor alguno ainda que con el viuesen et esto
que o daua por çerto. Et Fernan de Melleiros morador en Laurada xiii
testemoya jurado et preguntado en rason do senorio et juridiçon diso /
que o moordomo que era do cabiidoo et diso das loytosas dos ommes
filosdalgo et mulleres et orrfoos filosdalgo que morian depoys seus
maridos que eran do sennor con que viuia o marido que non de outro /
algun et diso que as loytosas dos ommes et mulleres et orrfoos forreiros
que eran do amestrador et non doutro sennor ainda que con el viuese et
diso mays que os orrfoos filos dos fillosdalgos nen dos forreiros / en
quanto foren seus padres viuos ainda que lles moresen suas madres que
non deuian loytosa en nengua maneira et que o vira senpre asy husar et
que esto daua por çerto. Et Diego de Beesta morador / en Laurada xiiii
jurado et preguntado pollos ditos arraconllos en rason do senorio et
juridiçon et loytosas diso como Fernnan de Melleiros et que esto daua
por çerto. Et Afonso Lois do Geedento morador en/ Laurada xv testemoyo
jurado et preguntado polos ditos arraconllos en rason do senorio et
juridiçon et loytosas diso commo Fernan de Melleiros et que esto daua
por çerto. Et Aluaro [...10] morador en Laurada xvi testemoyo / jurado
et preguntado polos ditos arraconllos diso commo diso Fernan de
Melleiros et que esto daua por çerto. Et Fernan Eanes morador en Laurada
xvii testemoya jurado et preguntado pollos ditos arraconllos diso do
feito do / senorio et loytosas commo Fernan de Melleiros tirando que non
sabia commo pagaua a loytosa o forreiro et que non sabia dello mays
pero que oyra deser que a pagaua ao amestrador. Et Ruy Lopes / xviii
testemoyo jurado et preguntado pollos ditos arraconllos et por cada hun
deles en rason do senorio et loytosas diso que as loytosas dos
filosdalgo et mulleres et orrfoos filosdalgo que eran do sennor con quen
/viuesen et as loytosas dos forreiros mulleres et orrfoos forreiros que
eran da amestraçon en maneira que cada hun segundo dito he non deuia
mays que hua loytosa. Et Johan Amado do Outeiro xviiii testemoyo /
jurado et preguntado polos ditos arraconllos et por cada hun delles en
rason do senorio et loytosas diso que as loytosas dos ommes filosdalgo
et mulleres et orrfoos filosdalgo que eran do sennor / con quen viuesen
et as loytosas dos ommes forreiros et mulleres et orrfoos forreiros que
eran da amestraçon en maneira que cada hun segundo dito he non deue mays
que hua loytosa. Et Aras Peres do / Geadento morador en Laurada xx
testemoyo jurado et preguntado en rason do senorio et juridiçon et
loytosas diso commo Fernan de Melleiros et esto meesmo das loytosas
concordou con o dito Fernan de / Melleiros et esto daua por çerto.
Escrita en Laurada dia et mes et anno sobreditas testemoyas Pedro Lopes
Afonso Fernandes Johan Carualido Pedro Salgado Diego Pando Ruy Salgado
et Johan do / Saparo et outros.
Et
eu Gomes Peres notario publico jurado dado do bispo de Mendonedo enno
seu obispado et villas et lugares del que a esto presente foy et que a
presente(?) escriui et en ella puge meu synal que tal he en testemoyo de
verdade a qual foy feita por mandado do dito sennor obispo (Signo).
(Reverso):
M. iiii. en el n. 19. Escritura como el cabildo tiene las luctuosas abantadizos y jurisdiccion de Labrada.
